خطرات زیست محیطی ناشی از بازیابی پسماندهای سمی

فلز نیکل و کاد میوم به عنوان دو فلز سمی، می‌توانند به آب، خاک و هوا آلوده شوند و برای محیط زیست و جانداران خطر ایجاد کنند.

مضرات این دو فلز به شرح زیر است: –

زیست توده‌ها: فلزات نیکل و کادمیوم برای حیوانات و گیاهان زیستی مضراتی دارند. آنها می‌توانند باعث تغییر فعالیت های بیولوژیکی شوند و در نتیجه سلامت جانداران را به خطر بیاندازند. –

خاک: استفاده از نیکل و کادمیوم در صنایع و کشاورزی، می‌تواند به تلف کردن زمین و کاهش بازدهی خاک منجر شود. –

آب: آب‌های آلوده شده با فلزات سمی می‌توانند برای جانداران خطرناک باشند و باعث تغییر رفتار زیستی آنها شوند.

همچنین، می‌توانند به مصرف آب و تاسیسات آب شرب آسیب بزنند. –

هوا: ترکیبات شیمیایی آلوده به فلزات سمی، می‌توانند باعث ایجاد آلودگی هوا شوند و در نتیجه برای سلامت جانداران و انسان‌ها خطرناک باشند.

بنابراین لازم است که در راه‌های کاهش استفاده از فلز نیکل و کادمیوم در صنایع، ترویج کشاورزی پایدارتر و مدیریت بهینه ذخیره سازی پسماندها و آب‌ها تلاش کنیم.

موارد بالا تنها شمه ای از مضرات زیست محیطی بازیابی پسماندهاست انچه امروز شهر زنجان را تهدید میکند واگذاری بیش از ۸ میلیون تن پسماند دپو شده درشهرک روی زنجان است که متاسفانه برای بازیابی و استخراج باقی مانده سرب و روی و سایر فلزات ارزشمند توافقاتی انجام و شنیده ها حاکی است که قرداد هایی منعقد شده است. که اگر این اتفاق افتاده باشد باید فاتحه ی اب ، خاک وهوا ی شهر را خواند هرچند اداره کل محیط زیست استان زیر بار توافق نمیرود ولی شواهد وقرائن خلاف این رانشان میدهد.

مدیرکل صمت استان مدعی است این پسماندها از کیک خنثی به دست آمده و عیار بسیار پایینی دارد. نیکل و کادمیوم در کیک خنثی به دست نمی‌آید؛ شاید در یکی دو سال نخست مواد نیکل و کادمیوم در حد 20 تا 30 هزار تن در پسماند آن هم به دلیل عدم آشنایی از این مواد ریخته شده ولی درصد بسیار بالایی از 10 میلیون پسماند روی دپو شده از کیک خنثی به دست آمده است این ادعا به استناد مباحث علمی زیست محیطی به هیچ عنوان قابل قبول نیست و حتی اگر همان یکی دو سال ادعایی ریخته شدن مواد کادمیوم ونیکل را بحساب بیاوریم این پسماندها پس از ۲۵ سال کلا سمی است و در صورت جابجایی بدون رعایت پروتکل های ملی و بین المللی و یا بازیابی ان باتوجه به روشهای قدیمی .دستگاههای فرسوده ی فراوری یک فاجعه ی زیست محیطی اتفاق خواهد افتاد از انجا که ارزش ریالی پسماندهای دپو شده حدود ده هزار میلیارد تخمین زده میشود متاسفانه در بودجه سال ۴۰۲ کل کشور ردیف در امدی ۲۰۰ میلیارد تومانی از محل فروش پسماندها برای استان پیش بینی شده که البته درصورت تحقق قطعا این مبلغ به استان تخصیص نخواهد یافت !!!!

ضمن اینکه این رقم درمقابل ارزش نهایی پسماندها بسیار ناچیز است. در حالیکه شهروندان بخاطر یک بی تدبیری استقرارشهرک روی در نزدیکی شهر همواره دچارخسران جانی ومالی میشوند و متاسفانه واحدهای فراوری بیشترین سود را طی این سالها برده اند….و یک ریال هم در راستای توسعه ی شهر هزینه نکرده اند!!!

چرا باید از محل پسماندهایی که لااقل میتواند مرهمی بر زخم ناسور شهر باشد چوب حراج زده میشود. در این مورد حرف بسیاراست ، ولی سخن را کوتاه میکنم و تاکید میکنم اگر قرار باشد این پسماندها با تمام مشکلات زیست محیطی اش بازیابی شود باید عواید ان باارزش واقعی در جهت ظرفیت ها و.مزیت های استان هزینه شود .

تقی سالک فعال منابع طبیعی ، محیط زیست و رسانه