جایگاه معلولیت در اسلام، حرف کجاست؟عمل کجاست؟

ما خواستیم با ارائه مطالبی به برخی از سوالات پاسخ داده باشیم از جمله آیا اسلام جایگاهی را برای معلولیت متصور است؟
نگاه جهان به معلولیت چگونه است؟
اوضاع معلولین در کشور اسلامی ایران چطور است؟
همانطور که میدانیم معلولیت مسئله بسیار مهم است که نیاز به توجه و حمایت مضاعف را می طلبد ،
افراد معلول نیز باید مانند همه اقشار جامعه از حقوق یکسان برخوردار باشند این افراد نیز نیازمند شغل تفریح رفاه میباشند،
که بتوانند استعداد های خود را شکوفا سازند، و در اجتماع حضور فعال داشته باشند.
جایگاه معلولیت در اسلام:
معلولیت و محدودیت در نگاه تعالیم وحیانی نشان از حکمت متعالی خداوند در به ظهور رساندن قابلیتهای نهفته در وجود انسانهاست..
قرآن کریم وجود نواقص در زندگی انسان را امتحانی از جانب پروردگار بیان فرموده است.
چنانکه می فرماید قطعاً همه شما را با چیزى از ترس، گرسنگى و کاهش در مالها وجانها و میوه ها آزمایش مى کنیم؛ و بشارت ده به استقامت کنندگان! آنها که هر گاه مصیبتى به ایشان میرسد، مىگویند: «ما از آن خدائیم؛ و به سوى او باز مىگردیم!
اینها، همانها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده؛ و آنها هدایت یافتگان هستند. در این آیه یکی از مصادیق امتحان نقص در انفس و جان بیان شده؛ اما چنین امری مانع سلوک معنوی و سیر به کمال نبوده؛
لذا قرآن کریم صابرین را بشارت به پاداش الهی داده است.
محدودیتی که در جسم بسیاری افراد است و معلولیت نام دارد در واقع نعمتی است از جانب حق فرصتی است مغتنم برای رهاشدن از زندان جسم. توجه به معلولیت در روایات: وظیفه حکومت نسبت به معلولین: در نامه امام علی (علیه السلام) به مالک اشتر در خصوص طبقه ی گرفتار و محروم جامعه آمده است: «سپس خدا را! در خصوص طبقات پایین و محروم جامعه، که هیچ چاره اى ندارند، [و عبارتند] از زمین گیران، نیازمندان، گرفتاران، دردمندان. …مبادا سر مستى حکومت تو را از رسیدگى به آنان باز دارد، که هرگز انجام کارهاى فراوان و مهم عذرى براى ترک مسئولیت هاى کوچکتر نخواهد بود.
همواره در فکر مشکلات آنان باش، و از آنان روى بر مگردان، به ویژه امور کسانى را از آنان بیشتر رسیدگى کن که از کوچکى به چشم نمى آیند و دیگران آنان را کوچک مى شمارند و کمتر به تو دسترسى دارند .
براى این گروه، از افراد مورد اطمینان خود که خدا ترس و فروتنند فردى را انتخاب کن، تا پیرامونشان تحقیق و مسائل آنان را به تو گزارش کنند.
سپس در رفع مشکلاتشان به گونه اى عمل کن که در پیشگاه خدا عذرى داشته باشى. ٫
جانشینی «ابن مکتوم» نابینا در مدینه در غیاب پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله و سلّم): «ابن مکتوم» در غزوه ی «احد» و «حمراء الاسد» و «بنی نضیر» و «الکدر» و «بحران» و «خندق» و «بنی قریظه» و «بنی لحیان» و «الغابه» و «حدیبیه» و «فتح» و «حنین» و «طائف» و «حجه الوداع»، جانشین پیامبر(صلی الله علیه وآله) در مدینه بود جانشین قرار گرفتن چنین شخصی بیانگر آن است که نابینا بودن مانع قابلیت های دیگر شخص در راستای فعالیتهای اجتماعی نخواهد بود. ارسال آموزگار نابینا به مدینه: «مصعب بن عمیر» از کسانی است که در مکه اسلام را پذیرفت.
پیامبر اکرم (صلی اللّه علیه و آله و سلم) او و «ابن ام مکتوم» نابینا را به عنوان سفیران خویش به مدینه فرستاد تا انصار و اهالی مدینه را قرآن بیاموزند. اینان اولین کسانی بودند که جهت آموزش قرآن به مدینه رفتند.
نگاه جهان به معلولیت چگونه است؟
کنوانسیون حقوق افراد دارای ناتوانی چیست؟
کنوانسیون حقوق لفراد دارای ناتوانی(به انگلیسی: Convention on the Rights of Persons with Disabilities) یک معاهده بینالمللی حقوق بشر سازمان ملل متحد است که با هدف حمایت از حقوق و عزت افراد معلول ایجاد شده است.
طرفین کنوانسیون موظف هستند که از حقوق بشر معلولان حمایت کرده و از برابری کامل معلولان بر طبق قانون اطمینان حاصل کنند. این کنوانسیون به عنوان یک عامل اصلی در جنبش جهانی حقوق معلولان به کار میرود و باعث میشود معالجه پزشکی و حمایتهای اجتماعی از افراد معلول دنبال شود و در زمینه حقوق بشر از حقوق برابر با سایر افراد جامعه برخوردار شوند.
این کنوانسیون اولین پیمان حقوق بشر سازمان ملل در قرن بیست و یکم به شمار میرود. دولت آلمان معتقد است باید از افراد معلول حمایت شود تا آسیبهایی که به خاطر شرایط جسمی محدود با آن روبهرو هستند جبران شود.
مدرسه رفتن کودک معلول در فنلاند: کودک معلول حق دارد که در مدرسه منطقه سکونت خود درس بخواند. در صورتی که معلولیت کودک یادگیری او را دشوار کند، کودک معلول می تواند از آموزش ویژه برخوردار گردد.
در صورت نیاز، کودک می تواند از خدمات شخص کمکی برای امور مدرسه نیز استفاده کند.
کلا می تواند هزینه وسایل کمکی ( گران قیمت و پیچیده را نیز که کودک معلول برای مدرسه رفتن و درس خواندن به آنها نیاز دارد، پرداخت نماید. چنانچه کودک بدون این وسایل کمکی نمی تواند تحصیل کند و یا تحصیلش بدون این وسایل کمکی بسیار دشوار می گردد،
این وسایل کمکی را می توان دریافت نمود. وسایل کمکی را می توان در زودترین حالت زمانی دریافت کرد .
تعدادی از بهترین شهرهای جهان برای معلولان کدامند؟
نیویورک شهر نیویورک، بالاترین امتیاز را برای ارائه اطلاعات به افراد دارای معلولیت کسب کرده است که به آنها اجازه میدهد سفر خود را برنامهریزی کنند. راهنمای شهر نیویورک، حاوی مقالاتی در مورد جنبههای مختلف دسترسی به شهر برای معلولان همچنین ارائه پیشنهادهای قابل دسترس برای بازدید از جاذبههای گردشگری معروف نظیر موزهها، گالریها، هتلها و رستورانها است.
آمستردام مزیت آمستردام نسبت به سایر شهرهای جهان، شبکه ۴۰۰ کیلومتری مسیر دوچرخهسواری آن است که کاربران ویلچرنشین نیز میتوانند از آن برای یک سواری آرام استفاده کنند.
همچنین افراد معلول میتوانند در پایتخت هلند، دوچرخههای ویژه خود را کرایه کنند. تقریباً تمام جاذبههای توریستی شهر برای این افراد قابل دسترسی است و میتوانند از آنها بازدید کنند.
سیدنی سیدنی به دلیل آفتاب، سواحل بینظیر و آب و هوای فوقالعاده خود در جهان معروف است و یک مقصد گردشگری محبوب بهشمار میرود. خطوط حملونقل این شهر برای معلولان قابل دسترسی است و علائم خیابانی لمسی و بریل برای کمک به افراد دارای اختلالات حسی وجود دارد.
در این شهر نقشههای گردشگری و وبگاههای ویژه برای دسترسی به جاذبههای توریستی یافت میشود. همچنین بعضی مکانهای شهر سیدنی مانند ساحل مانلی، صندلیهای چرخدار رایگان برای ویلچرنشینان ارائه میدهد.
سنگاپور سنگاپور، یکی از شهرهای دوستدار معلولان در قاره آسیا محسوب میشود. سیستم ریلی این شهر برای ویلچرنشینان قابل دسترسی است و خیابانها برای آنها مناسب سازی شده است. افراد معلول میتوانند از پارک ذخایر حیات وحش ماندای، گالری ملی و آکواریوم S.E.A. دیدن کنند. مجهز شدن در ورودی همه ساختمانها به پلههای برقی، آسانسور و سرویسهای بهداشتی قابل دسترس، از ویژگیهای زندگی در این شهر آسیایی است. همچنین بیش از ۹۵ درصد از پیادهروها، ایستگاههای تاکسی و اتوبوسها در سنگاپور برای ویلچرنشینان، سالمندان یا سایر افراد دارای معلولیت، قابل دسترسی است.
برلین برلین یک شهر منحصربهفرد است که وسایل حملونقل عمومی نظیر اتوبوس و تراموا برای ویلچرنشینان و افراد با تحرک محدود، اختلالات بینایی یا ناشنوایی، قابل دسترسی است. افراد معلول میتوانند از جاذبههای معروف این شهر لذت ببرند. همچنین بسیاری از هتلهای برلین دارای رمپ و آسانسور است که میتوان از طریق ویلچر به آنها دسترسی پیدا کرد.
مشکلات معلولان ایران در فضای شهری: معلولان در بسیاری از شهرهای ایران با مشکلات مختلف روبرو هستند. این مشکلات عبارتند از عرض کم پیادهرو و استفاده از مصالح نامناسب در پیادهرو و شیب و لغزندگی، وجود مانع بین پیادهرو و سوارهرو و عدم وجود پل، نامناسب بودن پل، عدم وجود خطکشی عابرپیاده، پیوستگی جدول به پیادهرو و جوی آب، نداشتن مشخصه حسی برای نابینایان.
همانگونه که مشاهده شد اسلام نیز جایگاه و توجه خاصی به افراد معلول نموده است،وجوامع بسیاری توانسته اند امکانات لازمه را برای آنان فراهم سازند. حال این سوال برایمان مطرح میشود که آیا کشور ما به عنوان یک کشور اسلامی توانسته نقص ظاهری را بعنوان یک عامل محدود کننده به حساب نیاورده،
مشکلات این افراد را برطرف کند؟ و موانع را از سر راه این عزیزان بردارد؟
آیا در کشور ما افراد معلول میتوانند مانند سایر افراد جامعه به راحتی در اماکن حضور داشته باشند هیچ رنجی نبرند ؟
تا کی نبود بوجه عاملی بر سرپوش گذاشتن بر مسئولیت ها خواهد بود؟ ،
جواب عمر بر باد رفته آنان را چه کسی خواهد داد؟.
کاش میتوانیستید خود را بجای این افراد بگذارید آنگاه میفهمید وقتی معلولی بامشقت فراوان تحصیل کرده و حال دنبال کاری برای امرار معاش خود است به راحتی دست رد برسینه آنان نمی زدید، و امید آن را ناامید نمی کردید ،که نمونش را در استخدامی آموزش و پرورش مشاهده کردیم
کاش حداقل از همان اول حضور افراد بامشکل بینایی در آزمون را منع میکردین تا اینکه بخواهید تلاش آنان را اینگونه پایمال سازید.
گاهی برای دیدین زیبایی نیازی به سفر کردن نیست مشاهده عدالت و برابری میان همگان بسیار زیباتر و روح نواز تر است که چشم هر انسانی را میتواند خیره کند.
زهرا عالمی
اخبار مرتبط
- فرودگاه سهم مهمی در چرخه و زنجیره تولید تا بازار دارد
- توسعه همکاری مشترک گروه مپنا با گروه صنعتی ایران ترانسفو در زمینه های تامین ترانسفورماتورهای نیروگاهی ؛ بازاریابی و توسعه صادرات و زنجیره ارزش انرژی های تجدید پذیر
- استاندار زنجان از انتخاب مدیر ورزش و جوانان از درون سازمان خبر داد
- اجرای طرح هادی در ۶۶ درصد روستاهای استان زنجان
- رشد ۴۰ درصدی درآمد موقوفات شهرستان زنجان